Γρηγόρης Καλύβας: Τι είναι τα Μετέωρα;

«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».

                                                                       (Οδυσσέας Ελύτης, 1911-1996, Ποιητής, Νόμπελ 1979)

Πριν  αρκετό καιρό μεγάλη  και  γνωστή ιδιωτική εταιρία ποτών κατέθεσε στον Δήμο  Καλαμπάκας(;) αίτημα χορήγησης αδείας κινηματογράφησης εντός του χώρου των  Μετεώρων ενός διαφημιστικού σποτ στο πλαίσιο  διαφημιστικής καμπάνιας προώθησης   των προϊόντων της.

Ανάλογα αιτήματα κατατίθενται κατά καιρούς επιτακτικά ενώ διάφορες δραστηριότητες   (αεραθλήματα) που αναπτύσσονται εντός του χώρου, δημιουργούν πλείστους προβληματισμούς όσον αφορά την αλλοίωση του Μετεωρίτικου χώρου εγείροντας εκ των πραγμάτων θέμα προστασίας της μοναδικότητας του μνημείου αλλά και της πολιτισμικής,  ιστορικής και πνευματικής κληρονομιάς των Μετεώρων.   

Μεγάλη κουβέντα ηγέρθη προ καιρού και με την  πρωτοβουλία της 19ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αναφορικά με την νομοθετική θωράκιση των Μετεώρων σε ότι αφορά τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται εντός του ιερού χώρου.

Για την πληρέστερη κατανόηση του  ζητήματος αυτού, της αναγκαιότητας δηλαδή  νομοθετικής θωράκισης των Μετεώρων σε ότι αφορά  τις δραστηριότητες εντός του χώρου,  χρειάζεται να απαντήσουμε σε ένα ερώτημα κλειδί, για  την περιοχή μας, την ιστορία, τον πολιτισμό, την Ορθοδοξία.

Και αυτό γιατί  έχουμε την αίσθηση πως αν ως τοπική κοινωνία πορευόμαστε υπό την σκιά  των ιερών βράχων, εντούτοις δεν έχουμε κατανοήσει το περιεχόμενο των Μετεώρων.

Τι είναι  τα  Μετέωρα;

 Αν  η εν λόγω ερώτηση υποβληθεί στην τοπική κοινωνία θα προκύψουν βέβαια κάποιες  απαντήσεις που ωστόσο όμως απέχουν παρασάγγας από αυτό που πραγματικά είναι τα  Μετέωρα.

Τι είναι τα Μετέωρα; Μοναστήρια, βράχια,  χρήμα, τουρισμός, καλόγεροι, βοσκότοπος, κυνηγετική περιοχή, υπαίθριο πάρκινγκ…, μερικές απ΄ τις πρόχειρες απαντήσεις που  προκύπτουν σταχολογώντας την καθημερινότητα της ευρύτερης περιοχής.

Η κάθε λέξη αντικατοπτρίζει το επίπεδο του ερωτώμενου, τον εργασιακό χώρο που δραστηριοποιείται, τα συμφέροντά του, την κοσμοθεωρία του, την θεώρηση της ζωής, και  μια σειρά άλλα τέτοια.

Αν τώρα τεθεί το ερώτημα όχι τί είναι, αλλά τί  πρέπει να είναι τα Μετέωρα, τότε μια  σιωπή και ένα σήκωμα ώμων έρχεται να υποδηλώσει, ή άγνοια, ή ηθελημένη άγνοια, που  όσο και να  θέλεις να την παραβλέψεις ή να την δικαιολογήσεις, εν τούτοις δεν μπορείς  καθώς αυτή η άγνοια και αυτή η στάση δημιουργεί το υπόβαθρο για να μην αποτυπώνεται  το πραγματικό μέγεθος του Μετεωρίτικου αποθέματος αλλά και η ορθή ατομική και συλλογική στάση απέναντί του.

Τι τραγικό όμως για μας που ζούμε υπό την σκιά των Μετεώρων να μην έχουμε την πραγματική αίσθηση του περιεχομένου και της αξίας των;

Να γιατί παρατηρούνται όλα τα ανάρμοστα σε βάρος ενός εμβληματικού για την Ορθοδοξία και την ιστορία χώρου, να γιατί δεν μπορούμε να σταθούμε ως τοπική κοινωνία  υπεύθυνα απέναντι σ’ αυτό που απλόχερα η φύση μερίμνησε να μας  προσφέρει και τα έργα των χειρών και του πνεύματος μεγάλων πνευματικών αναστημάτων δημιούργησαν  επ΄αυτών.

Αλλά ας μην πούμε τι είναι αλλά τι πρέπει να είναι τα Μετέωρα!!!

Τα Μετέωρα λοιπόν είναι ένα μοναδικής ομορφιάς και αρμονίας γεωφυσικό φαινόμενο, ένας χώρος προσευχής και λατρείας και ταυτόχρονα ένας ιστορικός, πολιτισμικός, πολιτιστικός, καλλιτεχνικός, αρχιτεκτονικός και πνευματικός πλούτος ανεκτίμητης αξίας  που για την περιοχή μας, την Ελλάδα  και τον κόσμο, αποτελούν τα  μείλια του (τα προικιά του).

Αυτά  τα  μείλια  λοιπόν  δεν έχουμε  δικαίωμα  να  τα  απεμπολούμε, να τα  κατασπαταλούμε  και, πολύ περισσότερο, να τα ξεπουλούμε γιατί αν πετάξουμε τα  άγια  τοις κυσί  (Μη δότε τα άγια τοις κυσί  μηδέ βάλητε τους μαργαρίτας υμών έμπροσθεν των χοίρων ), αλλοίμονό μας  !!!

Όμως δεν φτάνει μόνο να γνωρίζουμε τι είναι τα Μετέωρα αλλά κυρίως να μελετήσουμε το  πλούσιο  περιεχόμενό τους, που αγνοούμε, και το οποίο μπορεί να μας καθοδηγήσει στο αληθινό νόημα της ζωής στο επέκεινα, να μας δώσει απαντήσεις στις αμφιβολίες μας, στις αναζητήσεις μας, στις αγωνίες μας, στα αδιέξοδά μας.

Να  συμβάλλει στην πρόοδο και ευημερία του τόπου μας.

Για να μελετήσουμε όμως όλο αυτό το απόθεμα  πρέπει  να το προσεγγίσουμε κι’ αυτό  πρέπει να είναι η καθημερινή μας έννοια.

Να μελετήσουμε τον πνευματικό, πλούτο, τα κειμήλια, τα αριστουργηματικά καλλιτεχνήματα, τα έργα τέχνης, τα αρχιτεκτονήματα, γιατί μέσα από εκεί θα γνωρίσουμε  μεγάλες στιγμές του πνεύματος, των χειρών, του μόχθου και του ιδρώτα των οικιστών του  που αγωνίστηκαν στις απόκρημνες κορφές των βράχων και στα σκιερά κοιλώματά τους.

Είναι σαφές πως αν έτσι προσεγγίσουμε τα Μετέωρα θα κατανοήσουμε τον ανεκτίμητο πλούτο  που έχει η περιοχή και ασφαλώς θα είμαστε προσεκτικοί για την γενικότερη   στάση μας απέναντι σε όλα εκείνα που τείνουν να αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά που η φύση και οι οικιστές του προσέδωσαν ως  πολύτιμη παρακαταθήκη και που οφείλουμε να  προστατεύσουμε ως κόρη οφθαλμού για να την κληροδοτήσουμε και εμείς  με την σειρά  μας στις επόμενες γενιές.